Hệ số công suất là gì và có ý nghĩa như thế nào? Đây là điều mà hầu hết mọi người cần quan tâm khi mua các thiết bị điện. Hệ số công suất cosφ là một trong những chỉ tiêu để đánh giá một xí nghiệp dùng điện có hợp lý và tiết kiệm điện hay không.
Tìm hiểu về khái niệm hệ số hiệu suất là gì ?
Hệ số hiệu suất Cosφ của mạng lưới hệ thống điện xoay chiều trong kỹ thuật điện được định nghĩa là tỷ suất hiệu suất thực được hấp thụ bởi tải và hiệu suất biểu kiến chảy trong mạch điện. Đây là một đại lượng không thứ nguyên trong khoảng chừng đóng từ – 1 đến 1 .Hệ số hiệu suất nói chung được tính bởi công thức : Cosφ = PS
Trong đó:
- P. : hiệu suất hiệu dụng ( W )
- S : hiệu suất biểu kiến ( VA )
Ngoài ra, hệ số hiệu suất cũng được chia ra làm hai loại khác nhau :
Hệ số hiệu suất tức thời
Nắm được hệ số hiệu suất là gì tại một thời gian nhất định nào đó được đo bởi dụng cụ đo Cosφ hoặc là những dụng cụ đo điện áp, hiệu suất và dòng điện. Hệ số này luôn luôn dịch chuyển nên không được sử dụng trong thống kê giám sát .Công thức tính hệ số hiệu suất tức thời : Cosφ = P3UI
Hệ số hiệu suất trung bình
Đây là hệ số hiệu suất Cosφ sống sót trong một khoảng chừng thời hạn nào đó được xác lập ( 1 ca, 1 ngày, 1 tháng ) .Công thức tính : Cosφtb = Ahc ( Ahc2 + Avc2 )Trong đó :
- Cosφtb: hệ số hiệu suất trung bình
- Ahc : điện năng tính năng đo trong chu kỳ luân hồi xác lập
- Avc : điện năng phản kháng trong chu kỳ luân hồi xác lập
Hệ số Cosφtb được dùng để nhìn nhận mức độ sử dụng điện của một đơn vị chức năng có tiết kiệm ngân sách và chi phí hay không .
Hệ số hiệu suất tự nhiên
Đây là hệ số hiệu suất Cosφtb được tính cho cả một năm khi không có thiết bị bù. Hệ số hiệu suất này được dùng để làm địa thế căn cứ để giám sát, nâng cao hệ số hiệu suất hiệu dụng và bù hiệu suất phản kháng .
Các loại hiệu suất trong mạng lưới hệ thống dòng điện xoay chiều
Công suất trong dòng điện xoay chiều được truyền từ nguồn cấp đến tải luôn sống sót nhiều loại hiệu suất khác nhau. Đó là hiệu suất hiệu dụng ( hiệu suất thực ) và hiệu suất phản kháng ( hiệu suất vô ích ) và hiệu suất biểu kiến ( hiệu suất toàn phần ) .
Công suất hiệu dụng
Được xem là hiệu suất đặc trưng cho năng lực sinh ra công hữu ích của thiết bị và là phần điện năng trong mạch điện hoàn toàn có thể biến hóa thành những dạng nguồn năng lượng có ích ( nhiệt, cơ, hóa ). Công suất hiệu dụng được ký hiệu là P., đơn vị chức năng đo là W .Công thức tính hiệu suất hiệu dụng : P = U. I. cosφTrong đó :
- P. : hiệu suất hiệu dụng ( P. )
- U : điện áp ( V )
- I : cường độ dòng điện ( A )
Cosφ: hệ số công suất
Hay có tên gọi khác là hiệu suất hư kháng hay hiệu suất ảo. Lượng điện năng này được chuyển ngược về nguồn phân phối trong mỗi một chu kỳ luân hồi bởi nguồn năng lượng được tích góp trong thành phần dung kháng và cảm kháng. Phần hiệu suất này không có lợi cho mạch điện nhưng lại rất thiết yếu cho quy trình đổi khác nguồn năng lượng .Công suất phản kháng được kí hiệu là Q., đơn vị chức năng đo là VAR ( Volt amperes reactive ). Và có công thức tính : Q = U. I. sinφ
Trong đó :
- Q. : hiệu suất phản kháng ( VAR )
- U : điện áp ( V )
- I : cường độ dòng điện ( A )
- φ : pha lệch giữa U và I
Công suất biểu kiến
Được biết đến với cái tên hiệu suất toàn phần, đây là hiệu suất tổng của mạch điện gồm có hiệu suất phản kháng và hiệu suất hiệu dụng. Công suất biểu kiến được kí hiệu là S, đơn vị chức năng là VA ( Volt ampe ) .Công suất biểu kiến được tích với công thức : S = U.I = ( P2 + Q2 )Trong đó :
- S : hiệu suất biểu kiến ( VA )
- P. : hiệu suất hiệu dụng ( W )
- Q. : hiệu suất phản kháng ( VAR )
- U : điện áp ( V )
- I : cường độ dòng điện ( A )
Hệ số hiệu suất có ý nghĩa gì ?
Nếu nguồn cung ứng điện là máy phát điện hoặc máy biến áp có cùng dung tích, hiệu suất tính bằng KVA ; thì hệ số hiệu suất càng cao, thành phần hiệu suất công dụng càng lớn. Lúc này máy sẽ sinh ra được nhiều công hữu ích hơn .Hệ số hiệu suất là gì, chiếm hiệu suất bao nhiêu còn nhờ vào vào tải ( thiết bị sử dụng điện ). Công suất tính năng và hiệu suất phản kháng phải cung ứng đủ thì tải mới hoạt động giải trí tốt .Nếu xét ở phương diện đường dây truyền tải ta cần chăm sóc đến dòng điện truyền trên đường dây. Dòng điện này của máy sẽ làm nóng dây và tạo ra một lượng sụt áp trên đường dây truyền tải .- Nếu là mạng lưới hệ thống điện 1 pha, hiệu suất biểu kiến được tính bằng công thức : S = U * I- Còn là mạng lưới hệ thống 3 pha, hiệu suất biểu kiến sẽ được tính bằng công thức : S = ( 3 ) U * I, U ( điện áp dây ), I ( dòng điện dây ) .
Cả mạng lưới nguồn điện 1 pha và 3 pha đều có dòng điện tỉ lệ với hiệu suất biểu kiến S. Công suất biểu kiến được tạo nên bởi 2 thành phần, đó là hiệu suất công dụng và hiệu suất phản kháng. Bởi vậy ta có hai nhận xét :
– Nếu như cùng 1 tải, được trang bị tụ bù để phát công suất phản kháng ngay tại tải, đường dây chỉ cần chuyển tải dòng điện của công suất tác dụng thì chắc chắn đường dây sẽ mát hơn.
– Nếu gật đầu đường dây đó phát nhiệt ở mức hiện tại, được trang bị tụ bù phát hiệu suất phản kháng ; ta hoàn toàn có thể bắt đường dây tải nhiều hơn hiện tại một chút ít .
Trên đây chúng tôi đã trình bày về định nghĩa hệ số công suất là gì và ý nghĩa của nó.
Hy vọng rằng các bạn sẽ có thêm kiến thức về vấn đề này.
Source: https://vinatrade.vn
Category : Công thức cần nhớ