Những ngày này, câu hỏi được quan tâm nhất là khi nào Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và các NHTW khác sẽ bắt đầu thu hẹp chương trình mua trái phiếu khổng lồ mà họ đã tung ra trong năm 2020, khi kinh tế toàn cầu chìm trong đại dịch và cần các NHTW “cấp cứu”.

Bên cạnh đó là câu hỏi liệu những NHTW phải làm như thế nào để thu hẹp kích thích mà không kích hoạt lên ” taper tantrum ” – hiện tượng kỳ lạ xảy ra năm 2013. Khi đó Fed mới chỉ phát tín hiệu về thu hẹp những giải pháp kích thích đã tung ra để đối phó với khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính từ 5 năm trước nhưng lại khiến thị trường kinh tế tài chính toàn thế giới rung chuyển, những gia tài ồ ạt bị bán tháo .

Taper là gì?

Đó là cụm từ mà các quan chức Fed và nhiều người khác sử dụng để miêu tả kế hoạch “rút chân ga” khỏi “cỗ máy kích thích kinh tế” bằng cách giảm lượng trái phiếu mà Fed mua vào một cách từ từ và trong quãng thời gian dài. Họ hi vọng làm như vậy thì nền kinh tế sẽ dần “cai” được các biện pháp kinh tế mà không rơi vào tình trạng “hạ cánh cứng”.

Điều gì đã diễn ra?

Thời điểm tháng 3/2020, khi thị trường kinh tế tài chính quốc tế chao đảo vì dịch bệnh bùng phát, Fed thông tin sẽ mua vào 200 tỷ USD trái phiếu bảo vệ bằng gia tài thế chấp ngân hàng ( MBS ) và 500 tỷ USD trái phiếu kho bạc. Ban đầu đây được miêu tả là một cách để bơm thanh khoản cho thị trường .Tháng 12/2020, Fed thông tin hàng tháng vẫn mua 80 tỷ USD trái phiếu và 40 tỷ USD MBS cho đến khi đà hồi sinh của nền kinh tế tài chính ” có những văn minh đáng kể “. Từ đầu tháng 3/2020 đến cuối tháng 8/2021, tổng tài sản của Fed đã phình to từ 4.200 lên 8.300 tỷ USD.

Ý tưởng ở đây là gì?

Phương pháp chống lại suy thoái và khủng hoảng kinh tế tài chính mà Fed thường sử dụng là giảm lãi suất vay những khoản vay qua đêm cấp cho những NHTW, từ đó những ngân hàng nhà nước hoàn toàn có thể phân phối những khoản vay giá rẻ cho doanh nghiệp và người tiêu dùng, kích thích hoạt động giải trí kinh tế tài chính .Tuy nhiên sau khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính 2008, Fed đã nhận ra rằng giảm lãi suất vay xuống gần 0 là chưa đủ. Vì thế Fed khởi đầu chương trình mua trái phiếu với hy vọng sẽ làm giảm lãi suất vay dài hạn ( thứ thường ở ngoài tầm trấn áp của Fed ) trải qua những gói thả lỏng định lượng ( quantative easing – QE ) .

Các NHTW đã nới lỏng định lượng bao giờ chưa?

Rồi, nhưng chưa khi nào ở quy mô lớn đến vậy. Trong 6 năm sau khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính toàn thế giới 2008, Fed đã mua hơn 3.500 tỷ USD trái phiếu. Trong cùng kỳ những NHTW khác cũng tiến hành những chương trình tựa như, trong đó có NHTW Nhật Bản, NHTW châu Âu và NHTW Anh. Thậm chí châu Âu và Nhật Bản chưa khi nào ngừng mua trái phiếu kể từ sau khủng hoảng cục bộ đến nay và đã tăng cường mua thêm sau khi đại dịch nổ ra mùa xuân năm 2020 .

“Taper tantrum” là gì?

Khi cựu Chủ tịch Fed Ben Bernanke phát biểu vào tháng 5/2013 rằng Fed đang xem xét thu hẹp quy mô chương trình mua trái phiếu, thị trường tài chính đã rất hoảng loạn. Trong đó viễn cảnh lãi suất dài hạn tăng lên ảnh hưởng nghiêm trọng nhất đến 2 thị trường là thị trường nhà đất Mỹ và các thị trường mới nổi.

Khi đó Fed thực hiện taper như thế nào?

Fed thông tin giảm quy mô mua trái phiếu vào tháng 12/2013 và mở màn triển khai ngay trong tháng sau đó. Sau mỗi cuộc họp chủ trương, Fed đều đặn giảm 10 tỷ USD chia đều cho cả MBS và trái phiếu kho bạc. Đến tháng 10/2014 chương trình này triển khai xong .Tháng 12/2015 Fed tăng lãi suất vay lần tiên phong sau 7 năm .

Tại sao câu chuyện taper một lần nữa được đem ra bàn tán?

Kinh tế Mỹ đã hồi sinh can đảm và mạnh mẽ trong 6 tháng đầu năm 2021 sau khi tiêm vaccine trên diện rộng và những gián đoạn vì đại dịch hạ nhiệt. Do đó những nhà đầu tư lo ngại tự hỏi khi nào Fed sẽ rút lại những giải pháp kích thích .Trong cuộc họp tháng 7 vừa mới qua, hầu hết những quan chức Fed cũng đống ý rằng Fed nên mở màn giảm vận tốc mua trái phiếu. Họ cho biết đang cố gắng nỗ lực minh bạch nhất hoàn toàn có thể những thông tin về dự tính của Fed để tránh lặp lại hiện tượng kỳ lạ taper tantrum năm 2013 .Trong bài phát biểu trực tuyến tối qua, quản trị Fed Jerome Powell cho biết Fed hoàn toàn có thể mở màn ” taper ” ngay trong năm 2021, mặc dầu ông cũng bổ trợ thêm rằng Fed sẽ nhìn nhận kỹ lưỡng những tác động ảnh hưởng của biến chủng Delta và Fed sẽ chưa vội tăng lãi suất vay .

Đâu là điểm quan trọng nhất?

Tiền mặt tràn ngập đã khiến giá CP và giá nhà liên tục lập kỷ lục mới và lợi suất trái phiếu đang ở gần mức thấp nhất 6 tháng. Thị trường không riêng gì chăm sóc đến việc khi nào Fed khởi đầu thu hẹp kích thích mà chăm sóc cả đến vận tốc .

Nếu Fed hành động quá nhanh chóng, đà phục hồi của kinh tế Mỹ có thể chật bánh đúng lúc biến chủng Delta đang đe dọa sẽ kéo dài cuộc khủng hoảng y tế. Còn nếu Fed quá chậm chạp, áp lực lạm phát sẽ tăng vọt vì nền kinh tế đang mở cửa trở lại.

Tham khảo Bloomberg

Source: https://vinatrade.vn
Category : Kiến thức cơ bản